20100929

De su nomini de Quartucciu

Oi in su Cunsillu Comunali de Quartucciu s'hiat a depi chistionai de su nomini sardu de sa bidda. Dependi cumenzai a scriri is atus in sardu, benit ammarolla a deçidi comenti si scriit.
C'had'essi a chini narat ca si deppit scriri Quartucciu, a chini Quartuççu, a chini Kuartuççu, ma no hant'a ammancai is chi hiant'a bolli torrai a Quarto Josso, o Quarto Tuxo, arregordendisì ca no est mancu siguru cali fessit su nomini antigu de sa bidda.
Deu, arrevesciu po natura, penzu chi hemus a depi fai un atru arrexonamentu: tutus custu nominis, e in pitzu dei custu funti totus diacordiu, benint de sa distanzia de Casteddu; no narant calincuna cosa de sa bidda, ma sceti cantu stesiada de sa çitadi.
Cumenti chi a una femina da naressit sceti cun su nomini de su pobiddu, a sa mor'e is Russusu, o comenti ai cussus babbus scuscienziaus ca a is fillus dusus ponit Primu, Segundu, Terzu, mancu fessit cosas de contai.
Hemus a depi arrexonai po agatai unu nomini chi nerit calincuna cosa de sa storia e s'identidadi de sa bidda e de is chi ci bivint e du hant biviu in su tempu passau.
Bidda-de-calincuna-cosa o Bidda-de-calincunu m'hiat a praxi de prusu.
Penzu a su nomini de un grand'omini o a un'arriu, o a un'arti.
Sciu chi non est una cosa façili, ma creu chi si'ndi potzat e sin di depat arrexonai.

20100913

Taula 01 - Su verbu ESSI

Comenti si podit biri in custa taula, su Sardu no est unu sceti; si chi connosciu deu est unu campidanesu poburu, ma assimbillat meda a su de Porru e su de Lepori, contrariamenti a cussu unificau, annaroni, ca est pari-pari unu logudoresu.
Latinu Unificada Porru Lepori Connottu Spagn.
sum so seu seu seu soy
es ses ses ses(i) sesi eres
est est est(i) est(i) esti es
sumus semus seus seus seusu somos
estis seis seis seis seisi sois
sunt sunt sunt funt(i)
sunt(i)
funti son

Taula 00 - pronomis

LatinoUnificadaPorruLeporiConnottuSpagn.
egodeodeudeudeuyo
tutuetuituituitu
is/ea/idisseissuissu/aissu/a
Fuste(t)i
el/ella
Usted
nosnoisnosaterusnosunosu(su)/
nosatrusu
nosotros
vosboisbosaterusbosatrus/asbosatrusu vosotros
ii/eae/eaissosissusissus/asissusu/saellos/ellas
Ustedes

20100907

Sa chistioni de sa Lingua Sarda Unificada

Oi, arrexonendi cun mamma mia de s'interessu miu de custas cidas po sa chistioni, m'hadi ammostau unus cantu liburetusu chi tenit issa in domu.
Unu in modu particolari m'est interessau; fiada sa "Questione del <<sardo illustre>> e difesa del campidanase" de Giuliu Solinas, de su 2001. Scuberru oi ca sa Regioni hadi giai scerau una lingua ca hiat a depi essiri sa lingua de totusu, ma hadi scerau su Logudoresu.
Giuliu Solinas non esti abarrau in chistinonisi e hadi fatu su contu de totus is autoris e poetas chi hanti scritu in Campidanesu sinasa de su 1070.
Deu no sciu chi Solinas tengat arrexoni o no, ma de siguru mi furriat su stogumu a penzai de deppi imparai a chistionai e scriri in Logudoresu.
De siguru Solinas m'hadi fattu benni gana de ligi cussus librus po ndi sciri de prus.

Unu bellu arrexonamentu de Amos Cardia

20100901

Litteras po iscriri su Sardu: Ç ç

A bortas is litteras de s'alfabetu italianu non bastant po scriri totus is fueddus sardus, comenti axina, boxi, coxina; atras bortas is litteras c'hiant essiri puru, ma non si praxint, no torrant gratzia grazias a su fueddu, du stesiant troppu de is fueddus italianus o latinusu de aundi benit.
Fueddus comenti civili, cittadinu, succedidi, chi dengosamenti pronunziaus zivili, zittadinu, suzzedidi, po no ndi* du su stesiai troppu de "civile", "cittadino", "succede", Bissenti Porru in su NOU DIZIONARIU UNIVERSALI SARDU-ITALIANU (1832) du su scridi imperendi una littera pigada a fura de su francesu o comenti chi fessidi cosa abarrada de is ispagnolus antigus:

ç (ALT+0231)
Ç (ALT+0199)

esti sa "c" cun sa "cedilla" e sonada comenti una "z" surda. In su NDU S-I heus a agattai çivili, çittadinu, suççedidi.
In sa GRAMATICA SARDA de Antoni Lepori de su 2001 custa litera esti imperada po sa "c" palatali, cussa de Kuartuççu. Giai su nomini de sa bidda mia non mi praxit meda, ma scritu diaicci mi parit propriu legiu!